Bekijk deze e-mail in een browser

Nieuwsbrief Landelijk Gebied - juli 2024

Voor de meeste mensen staat de zomervakantie voor de deur of is deze al begonnen. Ondertussen gaan de ontwikkelingen in het Landelijk Gebied gewoon door. In deze nieuwsbrief praten we u bij over de laatste nieuwtjes. 

Abel Kooistra is op 1 juli begonnen als gedeputeerde voor Landbouw en FPLG. Hij volgt hierin zijn partijgenoot Femke Wiersma op, die minister van Landbouw is geworden. We vroegen hem voor deze gelegenheid een voorwoord in deze nieuwsbrief te schrijven.

Perspectief

We kijken terug op een periode waarin veel is gebeurd en waarin we hoopten op meer perspectief voor de landbouw en meer duidelijkheid over het Fries Programma Landelijk Gebied (FPLG). Wat al wel duidelijk is: er is voor Fryslân een groot bedrag beschikbaar gesteld om aan de slag te gaan met maatregelen in het landelijk gebied. €180 miljoen is een prachtig bedrag om nog dit jaar, samen met onze partners, in de verschillende gebieden stappen te kunnen zetten.   

Het Hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet biedt op dit moment nog niet voldoende duidelijkheid over het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG), zodat we de gevolgen voor het FPLG nog niet geheel kunnen overzien. We moeten de verdere onderhandelingen en het regeerakkoord afwachten. We zitten echter niet stil. We weten dat de wettelijke FPLG-opgaven voor natuur, stikstof, water en klimaat van kracht blijven. Hier werken we ondertussen aan door. Daarnaast blijven we in Fryslân inzetten op toekomstbestendige landbouw: een onderdeel dat in het hoofdlijnenakkoord ook ruimte krijgt.  
 
De FPLG-doelen blijven we in samenhang met elkaar bekijken. Ook wordt gewerkt aan een Voortgangsrapportage FPLG om het ministerie inzicht te geven in de stappen die zijn gezet op weg naar een volgend gebiedsprogramma. Doel is en blijft voor de komende tijd om samen met onze gebiedspartners een doorvertaling te maken van de doelen per regio. Zodra er meer duidelijkheid is vanuit het regeerakkoord, gaan we hier verder mee. Daarnaast werken we door aan de uitvoering van lopende projecten en zijn we erg blij om nog dit jaar aan de slag te kunnen gaan met het toegekende budget van €180 miljoen voor maatregelen in het Fries landelijk gebied.  

Ik vind het mooi om voor dit belangrijke programma aan de lat te staan en ga de komende tijd graag met elkaar in gesprek over de te maken keuzes. Iedereen een mooie zomer toegewenst en graach oant sjen! 

- Abel Kooistra, gedeputeerde -

Budget en nieuwe accenten voor aanpak Fries landelijk gebied 

Provincie, Wetterskip en Friese gemeenten blijven zich gezamenlijk met organisaties en de Mienskip inzetten voor de aanpak van het Fries landelijk gebied. De integrale werkwijze past bij de opgaven in Fryslân voor natuur, klimaat, water, bodem en landbouw-sociaaleconomisch. De drie overheden vinden het belangrijk om de in gang gezette dialoog voort te zetten en de opgebouwde energie binnen de gebiedsprocessen vast te houden. Het geld dat in 2024 beschikbaar komt voor maatregelen op het gebied van Natuur, Klimaat-Veenweide en Landbouw, zorgt hierbij voor een belangrijke basis.   

Het Hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet geeft andere accenten aan in de Rijksbegroting. Dit vraagt ook in Fryslân om een heroriëntatie voor de aanpak van het landelijk gebied. Zo wil het kabinet kiezen voor meer doelsturing en daarbij de landbouw meer het initiatief laten nemen. Het eerder beschikbare Transitiefonds voor het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG, €24,3 miljard) vervalt maar komt deels terug in andere budgetten: het voorstel is om €5 miljard te reserveren voor agrarisch natuurbeheer (op basis van een structureel extra budget van €500 miljoen per jaar) en éénmalig €5 miljard voor innovatie in de landbouw, aanpak van de mestmarkt en stoppersregelingen.  

€180 miljoen beschikbaar in 2024 voor Maatregelpakketten in Fryslân 

Eind vierde kwartaal 2024 komt er voor de volgende Friese maatregelpakketten geld beschikbaar: Natuur (€43 miljoen), Klimaat-Veenweide (€46,6 miljoen) en Landbouw-Sociaaleconomisch (€61,6 miljoen). Aanvullend werd op 9 juli bekend dat ook het door Fryslân aangevraagde bedrag van €30 miljoen voor het werken met de KPI-systematiek is toegekend. Dit is prachtig nieuws! Zo is er sprake van een substantiële inzet op korte termijn voor de aanpak van het landelijk gebied in onze mooie provincie.  
  
Om deze rijksmiddelen zo goed en effectief mogelijk te besteden, werken we nauw samen met onze provinciale partners en de gebieden. Ook zijn de voorbereidingen inmiddels in volle gang om de beschikbare middelen straks zo goed en vlot mogelijk te kunnen besteden. We houden u op de hoogte.

Compensatie-aanpak voor hogere peilen in veenweidegebied

Fryslân presenteerde eind juni een reken- en procesaanpak voor het compenseren van boeren die in het veenweidegebied te maken krijgen met een hoger waterpeil. In deze Compensatie Systematiek Veenweiden (CSV) worden alle effecten van zo’n peilverhoging meegewogen.  

De CSV is de afgelopen 3 jaar ontwikkeld en is bedoeld om te worden ingezet in gebiedsprocessen zoals die nu op verschillende plaatsen lopen in het Friese veenweidegebied. Met de compensatiemethodiek kunnen de effecten van vernattingsmaatregelen worden berekend. Denk aan waardedaling van landbouwgrond, een mindere opbrengst en een slechtere begaanbaarheid voor vee en machines.  

De CSV wordt nu ter notificatie aan de Europese Commissie voorgedragen. Dit is nodig om te voorkomen dat compensatie aan de hand van de CSV later kan worden uitgelegd als ongeoorloofde staatssteun. De verwachting is dat goedkeuring vanuit Brussel in 2025 wordt gegeven. 

Subsidie Samenwerken aan innovatie EIP 2024 

Op donderdag 25 april 2024 is de subsidie Samenwerken aan innovatie EIP 2024 geopend. 
U kunt de subsidie aanvragen t/m 15 augustus 17.00 uur via Samenwerken aan innovatie EIP 2024 Fryslân | SNN.

Bent u benieuwd of uw idee voor een nieuw innovatief project in de landbouwsector aansluit  
bij de doelen van deze subsidie? Check het op de subsidiepagina.

Deze subsidie is onderdeel van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) 2023-2027.  
Het GLB 23-27 richt zich op de landbouwsector met als doel de landbouw te moderniseren,  
duurzamer te maken en tegelijkertijd de voedselzekerheid te beschermen.

De Week van Ons Eten

Van 5 t/m 12 oktober is dit jaar weer de Week van Ons Eten, een initiatief van Dutch Food Week. De opening is op 3 en 4 oktober in Bolsward. Tijdens deze week wordt de waarde van ons eten onder de aandacht gebracht en staat de verbinding tussen boer en burger centraal. Met een scala aan activiteiten, zoals open dagen, proeverijen, congressen en markten, wordt getoond wat er allemaal gebeurt op het gebied van ons voedsel.